هواساز هایژنیک مخصوص صنایع دارویی

هواساز هایژنیک مخصوص صنایع دارویی
9 اردیبهشت 1404
تحریریه اکیاس کلایما

در صنایع دارویی، کنترل کیفیت هوا یکی از الزامات حیاتی برای تضمین سلامت محصول، جلوگیری از آلودگی متقاطع و رعایت استانداردهای GMP است. یکی از مؤثرترین تجهیزات برای تحقق این اهداف، استفاده از هواساز هایژنیک (Hygienic Air Handling Unit) است. این نوع هواساز به‌صورت ویژه برای فضاهای تمیز، استریل و حساس طراحی شده و نقش کلیدی در تأمین هوای تمیز، کنترل دما، رطوبت و فشار دارد.

در این مقاله جامع، به بررسی دقیق اجزا، استانداردها، اصول طراحی، الزامات نصب و نگهداری هواسازهای هایژنیک مخصوص صنایع دارویی می‌پردازیم و با رعایت اصول سئو داخلی، مطالب به‌گونه‌ای تنظیم شده‌اند که برای خواننده فنی، مهندس پروژه، یا مسئول کیفیت کاملاً کاربردی باشند.

هواساز هایژنیک چیست؟

هواساز هایژنیک دستگاهی است که علاوه بر عملکرد معمول هواساز (تأمین هوای مطبوع)، ویژگی‌هایی اضافه برای رعایت اصول بهداشتی و جلوگیری از تجمع آلودگی دارد. این دستگاه‌ها به‌طور خاص برای محیط‌هایی طراحی شده‌اند که نیازمند کنترل سطح بالایی از پاکیزگی هستند، مانند:

  • کلین‌روم‌ها (اتاق‌های تمیز)
  • خطوط تولید دارو
  • اتاق‌های عمل
  • صنایع بیوتکنولوژی
  • اتاق‌های ایزوله بیمارستانی

تفاوت هواساز هایژنیک با هواساز معمولی

اجزای اصلی هواساز هایژنیک مخصوص صنایع دارویی

  1. بدنه با طراحی بهداشتی
  • جنس بدنه: استیل 304 یا 316 ضدزنگ یا آلومینیوم با پوشش آنتی‌باکتریال
  • سطح داخلی صاف برای جلوگیری از تجمع ذرات
  • گوشه‌ها با شعاع خم (R) جهت سهولت شستشو

2. سیستم فیلتراسیون چندمرحله‌ای

  • فیلتر اولیه: G4 (برای ذرات بزرگ‌تر از 10 میکرون)
  • فیلتر میانی: F7 یا F9 (برای ذرات 1 تا 10 میکرون)
  • فیلتر نهایی: HEPA H13 یا H14 (برای ذرات زیر 1 میکرون)

3. فن سانتریفیوژ یا پلاگ فن با کنترل اینورتر

  • نوع فن: پلاگ فن یا فن بک‌وارد برای کاهش لرزش و صدا
  • کنترل دور متغیر (VFD) برای تنظیم دبی و صرفه‌جویی انرژی

4. کویل‌های سرمایش و گرمایش

  • کنترل دقیق دما برای تنظیم شرایط محیطی
  • جنس لوله‌ها: مس یا استیل ضدزنگ با فین آلومینیومی

5. سیستم کنترل رطوبت

  • مرطوب‌کننده بخار یا اولتراسونیک
  • حسگرهای رطوبت با دقت بالا (RH ±2%)

6. کنترلر دیجیتال و سیستم BMS

  • قابلیت اتصال به سیستم مدیریت ساختمان (BMS)
  • نمایش دما، فشار، رطوبت، وضعیت فیلترها و هشدارها

7. چراغ UV و ضدعفونی‌کننده داخلی (اختیاری)

  • از بین بردن میکروارگانیسم‌ها در مسیر هوا
  • ضدعفونی کویل و سینی درین

بیشتر بخوانید | اتاق تمیز داروسازی

الزامات طراحی هواساز هایژنیک برای صنایع دارویی

1. رعایت کلاس‌بندی کلین‌روم‌ها بر اساس ISO 14644

  • کلاس ISO 5 تا ISO 8 بسته به بخش دارویی (بسته‌بندی، تولید، توزین)

2. فشار مثبت در نواحی تمیز

  • حفظ فشار مثبت 10 تا 15 پاسکال نسبت به محیط‌های مجاور
  • استفاده از دمپرهای برگشت‌ناپذیر و فشارسنج دقیق

3. حداکثر دسترسی و نظافت‌پذیری

  • طراحی درب‌های بازشو و قابل قفل برای دسترسی آسان به فیلتر و فن
  • استفاده از قطعات قابل شستشو و مقاوم در برابر مواد ضدعفونی‌کننده

4. صدابندی و لرزه‌گیری

  • استفاده از لرزه‌گیرهای مکانیکی برای فن‌ها و کویل‌ها
  • پوشش آکوستیک داخلی برای کاهش صدا

5. کنترل دما و رطوبت در محدوده استاندارد

  • دما: معمولاً بین 20 تا 24 درجه سانتی‌گراد
  • رطوبت نسبی: بین 40 تا 60 درصد

مراحل نصب هواساز هایژنیک در پروژه‌های دارویی

مرحله 1: بررسی محل نصب

  • اطمینان از دسترسی به فضای نگهداری و تعمیرات
  • بررسی مسیر کانال‌کشی، تخلیه درین و برق‌رسانی

مرحله 2: آماده‌سازی زیرساخت

  • فونداسیون فلزی یا بتنی برای کاهش لرزش
  • کانال‌کشی از جنس گالوانیزه ضدزنگ یا آلومینیوم
  • عایق‌کاری کانال‌ها با مواد بهداشتی

مرحله 3: نصب تجهیزات داخلی

  • نصب فیلترها در جایگاه مناسب با قاب آلومینیومی و آب‌بند استاندارد
  • اتصال کویل به سیستم لوله‌کشی با فلنج‌های بهداشتی
  • نصب فن و اینورتر و راه‌اندازی اولیه

مرحله 4: تست و راه‌اندازی

  • تست DOP برای فیلتر هپا
  • تست فشار، دما و رطوبت در نواحی مختلف
  • بررسی صدای دستگاه، نشتی هوا و لرزش

مرحله 5: آموزش و مستندسازی

  • ارائه دفترچه راهنما و چک‌لیست‌های نگهداری
  • آموزش تیم نگهداری و بهره‌برداری

بیشتر بخوانید | چرا هواسازهای هایژنیک انتخاب اول برای اتاق‌های تمیز هستند

استانداردها و الزامات قانونی

استانداردهای مرتبط:

  • ISO 14644: طبقه‌بندی کلین‌روم
  • GMP Guidelines: اصول ساخت خوب دارویی
  • FDA (21 CFR Part 11): کنترل و ثبت الکترونیکی داده‌ها
  • EN 1886: الزامات مکانیکی هواسازها
  • DIN 1946-4: استاندارد تهویه در بیمارستان‌ها

نگهداری و بازرسی دوره‌ای

  • بررسی افت فشار فیلترها (با مانومتر)
  • تعویض فیلترها طبق برنامه (ماهانه تا سالانه بسته به مصرف)
  • تمیزکاری دوره‌ای کویل‌ها و فن‌ها
  • کالیبراسیون سنسورها و کنترلرها
  • بازدیدهای فصلی جهت پیشگیری از خرابی ناگهانی

نتیجه‌گیری

هواساز هایژنیک مخصوص صنایع دارویی، بخش جدانشدنی از طراحی و بهره‌برداری کلین‌روم‌های استاندارد و محیط‌های تولید دارویی است. با توجه به الزامات دقیق بهداشتی و نظارتی، انتخاب و نصب صحیح این تجهیزات نقش کلیدی در موفقیت پروژه و دریافت تاییدیه‌های بین‌المللی دارد. رعایت اصول طراحی، استفاده از اجزای بهداشتی، نصب اصولی و نگهداری دوره‌ای، همگی فاکتورهایی هستند که تضمین‌کننده عملکرد صحیح و عمر طولانی سیستم تهویه هایژنیک خواهند بود.

مقالات مرتبط

بررسی مزایا و معایب هواساز هایژنیک 21 مهر 1403
اشتباهات رایج در طراحی اتاق تمیز 6 آبان 1403
اهمیت کفپوش ‌های ضدآلودگی در اتاق تمیز چیست؟ 8 مهر 1403
کاربرد کندانسینگ یونیت در صنایع 4 آذر 1402
اهمیت سیستم‌های مانیتورینگ در حفظ کیفیت محیط اتاق تمیز 3 اسفند 1403
کاربرد دستگاه فن کویل در صنایع 12 بهمن 1402

محصولات

دیدگاهتان را بنویسید

نشانی ایمیل شما منتشر نخواهد شد. بخش‌های موردنیاز علامت‌گذاری شده‌اند *

ایکیا

اکیاس کلایما، شرکتی پیشرو در صنعت تهویه مطبوع، با بیش از ۱۰ سال سابقه فعالیت، طیف گسترده ای از محصولات و خدمات تهویه مطبوع را به مشتریان خود ارائه می دهد.

ارتباط با ما